Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Hij is terug op de plek waar hij tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw in wolken van stoom zijn werk deed. Op 15 oktober 2021 is de volledig gerestaureerde stoomhijskraan nr. 38 onder grote belangstelling feestelijk onthuld door historicus Maarten van Rossem. De historische kraan is terug op het oude nest, het voormalige Schelde-terrein, en staat zelfs op een oorspronkelijk stukje spoor van een emplacement dat vroeger over het terrein van de scheepswerf liep. Wesley Sekewael is supertrots. Zes jaar lang heeft de Vlissinger met zijn Stichting Stoomhijskraan Schelde 38 naar dit moment toegewerkt.
Het verhaal is inmiddels bekend: Wesley behoedde de kraan voor sloop en heeft hem met veel geduld en inzet onderdeel voor onderdeel weer terug in elkaar gezet, daarbij geholpen door een grote groep enthousiaste vrijwilligers. Vrijdag 15 oktober was het hoogtepunt van deze langlopende reddingsoperatie. De volledig in oude luister herstelde stoomhijskraan, inclusief machinistenhuisje, werd temidden van een concert van stoomfluiten door Maarten van Rossem onthuld. De historicus en tv-persoonlijkheid is beschermheer van de stoomhijskraan.
De historische kraan staat op een oorspronkelijk stukje spoor van een emplacement dat vroeger over de scheepswerf liep.
Voorafgaand aan deze onthulling hielden Wesley en Maarten van Rossem elk een toespraak in de Machinefabriek, waar ruim tweehonderd genodigden zich hadden verzameld. Stoomhijskraan nr. 38 en zijn zusterkraan nr. 39 zijn allebei ooit in de Machinefabriek gebouwd. Vóór de toespraken hadden scouts de imposante roldeuren van de Machinefabriek geopend en gaf Wesley het sein om de scheepshoorn van de Nieuw-Amsterdam, die hij speciaal voor de gelegenheid van zijn werk naar Vlissingen had laten komen, te laten afgaan. Dit is de grootste scheepshoorn van Nederland, weliswaar niet van een bij De Schelde gebouwd schip, maar de stoomketels van de Nieuw-Amsterdam kwamen wél van De Schelde.
“De stoomkranen nr. 38 en nr. 39 zijn nog de enige die in Nederland zijn ontworpen, gebouwd èn gebruikt. We moeten er zuinig op zijn.” Wesley Sekewael
Maarten van Rossem vertelde de aanwezigen tijdens zijn toespraak, dat de stoommachine de belangrijkste uitvinding was in tienduizend jaar menselijke geschiedenis. Immers, zo legde de historicus uit: dankzij de stoommachine kon de Industriële Revolutie plaatsvinden, waaraan wij onze welvaart te danken hebben. Wesley memoreerde in zijn speech dat de opgeknapte kraan voor het eerst sinds 1975 was teruggekeerd naar het Schelde-terrein.
De historische kraan staat nu opgesteld achter het museum Scheldewerf, dat in de Oude Verbandkamer is gevestigd. Een bijzonder moment voor de stad Vlissingen en haar inwoners, want, zo zei Wesley, kraan nr. 38 heeft een speciale plek in het hart van veel Vlissingers. “Er zijn zelfs veel oud-medewerkers van de werf die zich de kraan nog kunnen herinneren.” Wesley bracht verschillende families ter sprake, die een grote rol hebben gespeeld in de geschiedenis van De Schelde, waaronder de familie Mulock Houwer. Technisch Directeur Mulock Houwer heeft de stoomkraan in de jaren zeventig ontworpen.
De feestelijke onthulling van de stoomkraan werd opgeluisterd met loeiende stoomfluiten.
Zijn dochters waren nu bij de onthulling aanwezig, maar ook oud-machinist van de kraan Jan Bommeljé was van de partij. Nadat het programma in de Machinefabriek was afgewerkt, toog het gezelschap naar buiten, waar de inmiddels opgestookte kraan klaar stond om te worden ingewijd. De giek, nog in horizontale stand, werd omhoog gehesen, waarop Maarten van Rossem in een orkaan van loeiende stoomfluiten de kraan officieel onthulde. Eén van die stoomfluiten was een zeldzame eentonige stoomsirene van Steven & Struthers.
Wesley kijkt terug op een geslaagd feestje. De stoomhijskraan is een belangrijk stukje industrieel erfgoed, onderstreept hij. “De stoomkranen nr. 38 en nr. 39 zijn in ons land nog de enige die in Nederland zijn ontworpen, gebouwd èn gebruikt. Bovendien zijn beide kranen een nationaal railmonument. We moeten er zuinig op zijn.” Hij noemt de terugkeer van kraan nr. 38 “een unieke gebeurtenis”. “De Schelde bouwde naast schepen ook heel veel machines en apparaten. Het is mooi dat beide categorieën nu een monument krijgen in de vorm van een echt Schelde product.”
“Dan heb ik het over kraan nr. 38 als symbool van de machinebouw en straks de voormalige veerboot Koningin Emma als herinnering aan de scheepsbouw. Maar ons project zou nooit zijn geslaagd zonder de hulp van een grote groep bevlogen vrijwilligers.” Wesley is ook Damen Naval erkentelijk. “Dankzij de inspanningen van Damen konden wij o.a. zwaar constructiewerk dat aan het centrale frame van de kraan moest worden gedaan, kosteloos uitbesteden aan specialisten van Damen.”