Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wat gebeurt er nou eigenlijk tijdens een proefvaart? En wie vaart er mee? Het nieuwe Combat Support Ship (CSS) van de Koninklijke Marine voltooide onlangs een succesvolle proefvaart van Roemenië naar Nederland. Naast de 75-koppige bemanning was er een heel team aan mensen aan boord van Damen Naval, Damen Shipyards Galaţi (DSGa), het Commando Materieel & IT (COMMIT), de Dienst Materiële Instandhouding (DMI) en onderleveranciers. Samen voerden ze een overvol programma aan Sea Acceptance Tests (SATs) en metingen uit om alle systemen en de zeewaardigheid van het CSS grondig te beproeven.
Het team van Damen Naval had een eigen ruimte aan boord vanwaar de werkzaamheden konden worden gecoördineerd.
Op het CSS zijn 156 slaapplaatsen, inclusief de 75-koppige bemanning. Dat lijkt een hoop, maar al die plaatsen waren tijdens de recente proefvaart van Roemenië naar Nederland bijna constant gevuld. Zelfs zes bedden in de ziekenboeg waren bezet, want er moest enorm veel werk verricht worden in een relatief korte tijd. Van Damen Naval waren er zo’n 20 mensen de gehele reis aan boord. Daarnaast was er een wisselende club van op- en afstappers die in Kreta, Malta, Mallorca, Lissabon of Den Helder aan of van boord gingen.
Proeftochtcoördinator Hannes Pauwelyn (rechts) met Proeftochtadviseur Martin Wattel.
Hannes Pauwelyn, 32, was voor deze reis proeftochtcoördinator en was daarmee verantwoordelijk voor zo’n beetje alles wat zich aan boord afspeelde: het programma van de SATs, het vinden van slaapplaatsen voor alle mensen die mee moesten reizen, het laten leveren van onderdelen voor reparaties of aanpassingen en nog veel meer. Eigenlijk was hij net in zijn nieuwe rol bij ICT als Manager Data Management begonnen, maar de proeftocht wilde hij toch niet missen. “Dit was een once in a lifetime experience. Ik ben zes jaar aan het project verbonden geweest en heb de hele bouwfase meegemaakt. Eigenlijk zou de proefvaart in januari 2024 plaatsvinden, maar nadat hij werd uitgesteld heb ik met mijn nieuwe baas kunnen regelen dat ik alsnog mee kon.”
De reis bleek een unieke, maar ook een heftige ervaring, vertelt Hannes. “Ik heb onderschat hoeveel werk het was en wat er allemaal op je bordje komt. Het was een uitdaging om het hele team dat mee moest te laten passen in de capaciteit dat het schip heeft en gelukkig konden we ook de bedden in de ziekenboeg gebruiken. We hadden 156 plekken aan boord en die waren voor een groot deel van de reis allemaal gevuld. Wat ik heel bijzonder vond om te zien was de ‘can do’-mentaliteit van het team. Elk probleem dat op ons pad kwam, hebben ze kunnen oplossen. Het was indrukwekkend om te zien hoe snel ze kunnen schakelen. Dat heb je nodig tijdens zo’n proefvaart.”
Het CSS werd tijdens de pre-wetting SAT helemaal schoongespoeld. Foto: Harm de Visser.
"Wat ik heel bijzonder vond om te zien was de ‘can do’-mentaliteit van het team. Het was indrukwekkend om te zien hoe snel ze kunnen schakelen. Dat heb je nodig tijdens zo’n proefvaart.” Hannes Pauwelyn
Damen Naval had een team mensen aan boord dat ruwweg in twee categorieën te verdelen was. Enerzijds waren dat de commissioners die de SATs begeleiden en aantoonden aan de bemanning en COMMIT dat de systemen naar behoren functioneerden. Anderzijds waren er de engineers die een inventarisatie maakten van de aandachtspunten tijdens de proeftocht: de zogenaamde proeftochtpunten. Een proefvaart is het eerste moment dat het hele schip in één keer tot leven komt. Dan kan pas echt worden getest of alle systemen, machines en installaties goed werken én samenwerken. Ook wordt er ontdekt wat er aangepast of verbeterd moet worden.
Damen Naval had een indrukwekkend team van mensen aan boord om ervoor te zorgen dat alles soepel verliep tijdens de proefvaart.
CSS Project Manager Engineering Rinko Rottier (50) was tijdens de proefvaart samen met zijn team verantwoordelijk voor het beoordelen van de proeftochtpunten. “Het is mooi om te zien dat heel veel systemen werken zoals bedacht. Er zijn geen problemen geweest met het drinkwater, de afvoer van afvalwater of een dag niet kunnen douchen”, vertelt hij. “Na drie weken hadden we ongeveer 200 punten verzameld. Dat is niet heel veel en het merendeel is al aan boord verwerkt. Het percentage dat nog openstaat, is een goede balans van foutjes of problemen die wij op gaan lossen en meerwerk waar de klant in meegaat. Ik ben heel trots op het hele engineeringsteam, want we hebben er met zijn allen voor gezorgd dat we een prachtig schip hebben uitgewerkt en gebouwd.”
"Ik ben heel trots op het hele engineeringsteam, want we hebben er met zijn allen voor gezorgd dat we een prachtig schip hebben uitgewerkt en gebouwd.” Rinko Rottier
CSS Project Manager Engineering Rinko Rottier.
Tijdens de proeftocht worden er allerlei zaken gemeld die verbeterd zouden kunnen worden. Sommige zaken zijn kleine klachten die meteen aan boord opgelost kunnen worden. Andere zaken zijn wat serieuzer en worden geclassificeerd als proeftochtpunten. Die vallen in twee categorieën: restpunten en meerwerk. Restpunten zijn zaken die niet volgens contract geleverd zijn of niet goed werken. Meerwerk zijn zaken die niet in het contract zijn opgenomen, maar waarvan de bemanning en COMMIT achteraf vinden dat het anders of beter kan en alsnog worden besteld.
Een voorbeeld van meerwerk was te vinden in de bakkerij. Hoewel er meestal niet meer dan 75 bemanningsleden aan boord van het CSS zijn, moet het schip berekend zijn op het dubbele. Rinko: “De bakker merkte dat hij met 156 mensen aan boord niet genoeg rekken had om het brood te kunnen laten afkoelen. Een ander voorbeeld is de Bosun-store, waar de indeling is uitgevoerd en de diverse rekken zijn geplaatst volgens het ontwerpmodel en de tekeningen. Maar aan boord, in de ingerichte ruimte, werd duidelijk dat de route van en naar de uitgang directer kon. Onder meerwerk wordt daarom nu een deel van de ruimte opnieuw ingericht.”
Onder de mensen aan boord was een team van engineers dat de proefvaartpunten inventariseerde.
Rinko had nog niet eerder een proefvaart meegemaakt aan boord van een Nederlands marineschip. “Het is bijzonder en leerzaam om een werkend schip te zien en te zien hoe de bemanning ermee werkt. Normaal ontwerpen we vanachter ons bureau, maar nu kunnen we zien hoe die ontwerpen in de praktijk worden gebruikt. Ik zou iedereen de kans gunnen om dit een keer te doen. De reis is fantastisch om mee te maken. We varen een mooie route en hebben prachtig weer gehad, maar de keerzijde is dat we erg lange dagen maken. We beginnen om 7.15u, om 20.00u stoppen de eerste mensen pas en vaak wordt er nog langer doorgewerkt.”
"Het is geweldig om te zien dat alles naar behoren werkt en dat we geen grote problemen hebben gehad. Het schip doet het goed en ik hoop dat voor de klant ook alles naar tevredenheid is.” Alexandru Radu
Team Lead Plans and Arrangements Jan van Keulen.
Jan van Keulen (56) is Team Lead Plans and Arrangements en hield zich aan boord bezig met het casco en de outfitting. “Het is mijn taak om de proeftochtpunten die door de bemanning en COMMIT worden aangedragen te beoordelen en kijken wat er door ons moet worden opgelost of wat er als meerwerk gedaan moet worden. Het schip doet het goed, zeker in vergelijking met andere schepen als het gaat om de voortstuwing en het functioneren van het schip.”
Jan is al vanaf het tekenen van het contract betrokken bij het CSS-project en hoewel hij al meerdere proefvaarten heeft gedaan, vond hij dit een heel bijzondere reis. “Het is een kroon op ons werk om het schip en alle systemen in bedrijf te zien. Het was een unieke tocht, vooral ook gezien de situatie in Oekraïne. Het gaf wat extra spanning dat we op de Donau langs Oekraïne voeren. We konden kapotgeschoten graansilo’s, gebouwen en boten zien en dan komt de oorlog wel dichtbij. Het was fantastisch om door de Bosporus te varen. Het voelt soms een beetje als een cruise maar dan met heel hard werken.”
CSS Project Manager Commissioning Alexandru Radu.
CSS Project Manager Commissioning Alexandru Radu (37) was samen met een team uit Roemenië aan boord. Hij was verantwoordelijk voor alle start-up-activiteiten tijdens zowel de Harbour Acceptance Tests (HATs) als de SATs. “Tijdens de HATs worden alle systemen ook getest, maar de proefvaart is de eerste keer dat het schip geen verbinding heeft met de wal. En dan kun je pas echt testen of alles goed functioneert. Het is geweldig om te zien dat alles naar behoren werkt en dat we geen grote problemen hebben gehad. Het schip doet het goed en ik hoop dat voor de klant ook alles naar tevredenheid is.”
“We zijn er goed doorheen gerold, maar we hebben er hard voor gewerkt om het zo te krijgen. Het zijn lange dagen geweest. We hebben geluk gehad met het weer, want met slecht weer had het heel anders kunnen zijn. Het is een mooi schip.” John Deurloo
Chief Service Engineer John Deurloo.
Chief Service Engineer John Deurloo (50) hield zich tijdens de proefvaart bezig met alle SATs die te maken hadden met alle zaken die op het buitendek staan: Replenishment at Sea (RAS) installatie, de kranen, de reddingsboten, de luiken, de gangways, deuren en ankers. “We zijn er goed doorheen gerold, maar we hebben er hard voor gewerkt om het zo te krijgen. Het zijn lange dagen geweest. We hebben geluk gehad met het weer, want met slecht weer had het heel anders kunnen zijn. Het is een mooi schip.”
Voor John was het hoogtepunt van de proefvaart de RAS met Zr.Ms. Friesland. “Uiteindelijk is het schip daarvoor ontworpen en gebouwd, dus die installatie moet goed werken. Helaas kan de Friesland alleen aan bakboord tanken, dus we hebben alleen de RAS-installatie aan stuurboord kunnen testen.”
Sinds de aankomst op Vlissingen-Oost in December zijn er verschillende werkzaamheden uitgevoerd. In het voorjaar staat een tweede proeftocht gepland, waarna het CSS wordt overgedragen aan COMMIT.
Lees ook het interview met Project Director Arjan Risseeuw en het verslag van Corporate Communication Advisor Eefje Koppers.