Schrijf je in voor de nieuwsbrief
De laatste keer dat Schelde Schakels sprak met Jochem Nonhebel, Projectleider F.A.S.T. (Fieldlab Autonomous Sailing Technology) van Damen Naval, was hij bezig met de laatste voorbereidingen om naar Den Helder te varen. Hij wist toen nog niet welke route hij zou nemen: debinnen- of de kustroute. Welke is het geworden? “We hebben gekozen voor de kustroute”, antwoordt hij. “Het was een goede tocht naar het noorden; we deden er acht uur over om van Vlissingen naar Den Helder te varen.”
Het bezoek aan SAIL Den Helder was de perfecte gelegenheid om de negen meter lange F.A.S.T.-boot in de schijnwerpers te zetten, vertelt Jochem. “We boden het publiek gratis tochten aan en dat was geweldig, want we hadden heel goed weer. En het was vooral leuk om een aantal directieleden van Damen Naval mee te nemen op onze boot.”
Project F.A.S.T. Projectleider Jochem Nonhebel aan boord van de Stan Patrol 900.
Natuurlijk is PR belangrijk. Maar alleen tot op zekere hoogte. Voor een project dat tot doel heeft een autonoom vaartuig te ontwikkelen, gaat er niets boven het verzamelen van data. “Door naar Den Helder te varen, kregen we veel data van een kustwateren en de kans om onze automatische piloot te testen, die zeer betrouwbaar bleek te zijn”, zegt Jochem. “En vervolgens konden we tijdens de vier dagen van SAIL-data verzamelen vanuit een havenomgeving. Vooral de laatste dag was interessant: het was windkracht vijf of zes, dus er waren behoorlijk wat golven. We konden zien hoe de sensoren en de camera zich in die omstandigheden gedroegen. We hebben veel data verzameld die we op dit moment analyseren en we zullen over niet al te lange tijd onze conclusies trekken.”
De volgende afspraak in de Project F.A.S.T.-agenda was een demonstratie-evenement in Gent, België, op 19 en 20 september, gevolgd door verdere dataverzameling op de Westerschelde op de 21e. “Dit was niet toegankelijk voor het publiek – het was meer een technisch evenement waarbij we ons niveau van technische volwassenheid wilden laten zien. Twee andere projecten waren er ook: het Belgische Avatar-project en een van MARIN.” Net als bij de reis naar SAIL Den Helder is Jochem zich bewust van het belang van het vergroten van de bekendheid van autonome scheepvaart bij het publiek. “We hebben al onze softwareschermen opgenomen en wat dronebeelden gemaakt, die we allemaal kunnen gebruiken voor PR-doeleinden.”
“Een autonoom vaartuig moet onderscheid kunnen maken tussen een jetski en een zeiljacht. Deze twee scheepstypen hebben niet alleen verschillende topsnelheden, maar ook verschillende doorgangsrechten." Jochem Nonhebel
Dit technische evenement “testte het schip, de software en de sensoren”, legt Jochem uit. “In de haven van Gent ging het om vooraf georganiseerde en voorgeprogrammeerde situaties bij lage snelheden. En op de Westerschelde hebben we soortgelijke acties uitgevoerd, maar met hogere snelheden om te laten zien dat we niet alleen kleinere objecten kunnen detecteren en vermijden, maar ook grote schepen; door onze algoritmen in deze relevante en real-scale omgeving in te zetten.” Het evenement was een succes, met vertegenwoordigers van de Belgische en Nederlandse loodsverenigingen, evenals van de Koninklijke Marine, die hun interesse toonden. “Dit was geen gelikte verkoopdemonstratie, maar eerder een rauwe technologische showcase waarbij we veel hebben geleerd, veel dronebeelden hebben gecached en een aantal nieuwe connecties hebben gemaakt.”
De demonstratie-evenementen zijn perfect om het schip, de software en de sensoren in verschillende omstandigheden en situaties te testen.
Het is duidelijk dat Project F.A.S.T. een aanzienlijke hoeveelheid data verzamelt. Maar hoe worden deze data geanalyseerd? “We moeten de data – van sensoren, radars en camera’s – omzetten in relevante informatie”, antwoordt Jochem. “De cameradata worden gebruikt om objecten te detecteren en te classificeren. Is het object bijvoorbeeld een zeiljacht, een boei of een kano? De radarbeelden zijn erg nuttig in het vertellen hoe ver ons schip van het object verwijderd is. En radar is goed in het volgen van objecten: is het statisch zoals de kustlijn? Of beweegt het? En hoe snel beweegt het? Door deze twee data te combineren, kun je een plan maken.”
Dit aspect van ‘een plan maken’ is de absolute essentie van autonome scheepvaart. “Een autonoom vaartuig moet onderscheid kunnen maken tussen een jetski en een zeiljacht. Deze twee scheepstypen hebben niet alleen verschillende topsnelheden, maar ook verschillende doorgangsrechten,” zegt Jochem. “Bovendien verandert de omgeving voortdurend en blijft je eigen vaartuig niet op dezelfde positie liggen. Het is moeilijk om dit allemaal te implementeren in de beslissingssoftware, maar we maken de eerste stappen.”
Project F.A.S.T. voer onlangs naar Damen HQ in Gorinchem voor het Damen Maritiem Festival.