Werk in uitvoering: de Damen Naval-projecten

Het bootje van autonoom varen-project F.A.S.T. ligt weer in het water,  in Den Helder vorderen de Midlife Update-werkzaamheden aan Zr.Ms. Johan de Witt gestaag en op Vlissingen-Oost zijn alle secties van het casco bouwproject voor Damen Yachting aan elkaar gelast. En voor het Colombia-project breken er spannende tijden aan.  Je leest er alles over in de onderstaande updates.

Drukke tijden voor een drukke boot: Project F.A.S.T. Update

Na 25 weken uit het water te zijn geweest voor renovatiewerkzaamheden in Vlissingen-Oost, is de Project F.A.S.T.-boot begin mei weer te water gelaten. Het interieur van de in 1990 gebouwde Damen Stan Patrol 900 is nu compleet met comfortabele zitplaatsen voor zes personen, airconditioning, verwarming, muziek en een koelkast. “En natuurlijk is de belangrijkste focus om het publiek te betrekken bij deze autonome reis, dus er zijn displays toegevoegd die het mogelijk maken om te ‘zien hoe de computer denkt'”, zegt Jochem Nonhebel, projectleider van Damen Naval’s F.A.S.T. (Fieldlab Autonomous Sailing Technology) project. “We hebben alle verschillende partners en belanghebbenden uitgenodigd voor de tewaterlating en het was goed om te zien dat zoveel mensen interesse tonen in ons project.”

Het F.A.S.T.-project heeft twee hoofdambities. Het eerste doel is volledige autonomie: van een bemand schip een onbemand schip maken, “zodat het van A naar B kan varen zonder een mens aan het roer”, legt Jochem uit. De tweede ambitie is om deze 30 jaar oude dieselboot om te bouwen tot een 100% emissieloos schip, met elektriciteit als enige energiebron. “Omdat we voornamelijk in havenomgevingen zullen varen, is de duurzaamheid van dit project erg belangrijk.”

En tot tevredenheid van Jochem, boekt het project aanzienlijke vooruitgang in beide ambities. “We beginnen deze zomer met de eerste testen van de autonome systemen, waarbij we met de boot de Westerschelde op gaan. We werken nauw samen met RH Marine – die de software heeft geschreven die aan boord gaat – en de Universiteit van Leuven – die hiervoor een aantal algoritmes heeft geschreven. RH Marine is een belangrijke leverancier voor dit project; ze hebben ervaring met het werken op een kleiner schip bij MARIN en nu willen ze het testen op meer volwassen platforms zoals het onze,” zegt hij.

Met betrekking tot de tweede ambitie heeft Damen Naval een contract getekend voor het nieuwe elektrische voortstuwingssysteem van het schip (het wordt momenteel nog aangedreven door de oude dieselmotoren). “Dit contract met Praxis Automation omvat de batterij, elektromotoren en alle bijbehorende apparatuur,” merkt Jochem op, “en onze leverancier heeft toegezegd het hele pakket in november te leveren. Dit is een belangrijke mijlpaal voor ons.”

Een andere zeer waardevolle rol die de F.A.S.T.-boot vervult is public relations voor het project, het vergroten van het bewustzijn en de interesse voor het onderwerp autonome scheepvaart. Hiervoor is de pas geverfde boot hard aan het werk geweest, met een PR-schema dat niet onderdoet voor dat van een filmster die een nieuwe film promoot.

“We zijn druk bezig geweest om het onderwerp autonome scheepvaart onder de aandacht te brengen – dit helpt om draagvlak voor het project te krijgen,” lacht Jochem. “We laten onze boot zien en vertellen over het project op evenementen zoals de Havendagen in Vlissingen-Oost, het Bevrijdingsfestival in de stad Vlissingen, de Havendagen in Middelburg. In juni nemen we deel aan de ‘Dag van de Mobiliteit’ die wordt georganiseerd door de Provincie Zeeland. En dan gaan we naar Noord-Holland voor SAIL Den Helder voor nog meer demonstraties en het vervoeren van VIP’s voor het Ministerie van Defensie.”

Laatste loodjes voor Midlife Update Zr.Ms. Johan de Witt

Het einde is in zicht voor de Midlife Update-werkzaamheden aan Zr.Ms. Johan de Witt. Het Landing Platform Dock ligt sinds 4 april in Den Helder waar Damen Naval samen met het Commando Materieel en IT (COMMIT) en de Directie Maritieme Instandhouding (CZSK/DMI) de laatste hand legt aan de MLU. De werkzaamheden zijn een combinatie van meerwerk op verzoek van de klant en restpunten van het Vlissingse deel van het project.

“De werkzaamheden verlopen goed en op schema”, vertelt Project Directeur Fer Tummers. “De aansturing van de werkzaamheden ligt bij ons; we hebben een team in Den Helder onder leiding van onze Projectleider Productie Arend van Veelen en een aantal voormannen. Daarnaast werken we nauw samen met Damen Den Helder voor veel van het uitvoerende werk en dat gaat heel goed.”

De restwerkzaamheden die nu in Den Helder worden uitgevoerd, zijn te verdelen in drie categorieën: restpunten uit eerdere inspecties en afnames, het afmaken en opleveren van accommodatie en de ziekenboeg en de vervanging van het droge sprinklersysteem en het watermistsysteem. Fer: “Volgende week hebben we een interne projectevaluatie met alle leden van het projectteam en de deelprojectleiders. Ik verwacht dat eind juni de restwerkzaamheden voor 80-90% afgerond zullen zijn en met de bedrijfssluiting op 1 augustus verwacht ik helemaal klaar te zijn. Dan volgt alleen nog de proefvaart in het najaar waarbij we ook betrokken zullen zijn.”

Het is de bedoeling dat de Johan de Witt wordt gebruikt als accommodatie tijdens Sail Den Helder en de Marinedagen. “Er zouden 140 gasten aan boord moeten komen. De accommodatie is bijna klaar en de machinekamer is opgeleverd, maar de laatste puntjes moeten op de i worden gezet voor wat betreft brandveiligheid en drinkwatervoorziening. Het wordt nog even spannend, maar het einde is in zicht”, sluit Fer af.

Einde van de bouwfase YN 478-project net om de hoek

Damen Naval’s casco bouwproject voor Damen Yachting is verder gevorderd sinds de vorige Schelde Schakels Project Update. “De aluminium bovenbouw is op de romp geïnstalleerd en de laatste twee secties zijn terug uit de spuitloods en tegen het schip geplaatst,” begint Stan Haag, productiecoördinator van het project. “En half juni overhandigen we de eerste compartimenten aan Damen Yachting. Dat is heel positief; het betekent dat onze collega’s van Damen Yachting met hun leveranciers en eigen mensen aan de slag kunnen.”

Stan zegt dat het project “de goede kant op gaat, maar er is nog veel te doen”. Zo werkt het team in Vlissingen-Oost hard aan de voltooiing van de installatie van technische scheepssystemen zoals de roeren, ankerlieren, kraaninstallatie, raamkozijnen en patrijspoorten. “De ruimte aan boord is erg beperkt,” voegt Stan toe, “dus we concentreren ons op het zorgvuldig plannen van onze werkzaamheden en, nog belangrijker, de volgorde van de werkzaamheden.”

Deze maand zijn de laatste twee achterstevensecties van het schip geïnstalleerd; wat het einde van de constructie- en montagefase van het project markeert. Ook zal de centrale gang worden voltooid. Laat je niet misleiden door de term ‘gang’: dit is zeker geen kale gang die door het midden van de romp loopt. “Het is allesbehalve een lege ruimte,” legt Stan uit. “Het is een technische ruimte vol leidingen, kabels, ventilatieschachten, hydraulische aggregaten, watersystemen, brandstofverdelers – allerlei apparatuur die vanuit de machinekamer loopt.”

Betekent dit, nu de bouw- en montagefase zijn afgerond, dat de YN 478 binnenkort het water op gaat? “We willen het zo lang mogelijk binnen en uit het water houden. Hier in de hal is hij beschermd tegen weersinvloeden. Bovendien is het waterpas en stabiel, wat betekent dat onze collega’s van Damen Yachting het interieur nauwkeurig en naar superjachtkwaliteit kunnen inrichten,” antwoordt Stan. “We brengen het schip alleen naar buiten als we moeten beginnen met het opzetten en in bedrijf stellen van de scheepssystemen.”

Ontwerpstudie COTECMAR is bijna afgerond: hoe nu verder?

Het laatste pakket ontwerpdocumenten is aangeleverd bij de Colombiaanse klant COTECMAR. Het project is hiermee een nieuwe fase ingegaan: van ontwerpstudie naar onderhandelingen over een contract voor de daadwerkelijke bouw van het fregat met de projectnaam PES. “COTECMAR heeft een contract met het Colombiaanse Ministerie van Defensie voor de bouw van drie schepen waarvan er eentje ons fregat zal zijn”, legt Projectcoördinator Simon Delva uit. “We zijn nu aan het onderhandelen over de demarcatie, de scope van het project en in welke mate wij daarbij betrokken zullen zijn.”

In september 2022 ondertekende Damen Naval en de Colombiaanse scheepswerf COTECMAR een contract voor een ontwerpstudie voor de nieuwe generatie fregatten, die de verouderde Padilla-klasse fregatten moeten gaan vervangen. De afgelopen acht maanden heeft het team keihard gewerkt om de Project Definition-fase van het project op een goede wijze af te ronden en daarmee de gestelde deadlines te halen.

“Het is een zeer intensieve periode geweest, waar in een korte tijd veel werk door een relatief klein team verzet is. Gelukkig was het kort genoeg om het vol te kunnen houden”, vertelt Simon. “Er zijn nog een paar restpunten van het ontwerpcontract die nog afgevinkt moeten worden, maar we focussen ons nu vooral op de komende onderhandelingen. Dat is een joint effort met input en support van heel veel afdelingen, zoals Engineering, Procurement, Projectbureau, Proposals, Naval Sales Support, Sales in Gorinchem, Legal, Finance en meer.”

Zoals het er nu voorstaat, zal COTECMAR de detailed engineering zelf gaan doen, net als de bouw van het schip en wordt er nu gekeken in welke mate Damen Naval daarbij betrokken zal zijn. “Naast de basic engineering tekeningen leveren wij ook de materialen voor de bouw. Later dit jaar, waarschijnlijk in het vierde kwartaal, hopen we een overeenkomst te mogen sluiten voor dit vervolgcontract”, sluit Simon af.